Leefbaarheid en voorzieningen

Voorzieningen zijn de hulpmiddelen in de gemeente waar bewoners gebruik van kunnen maken. Dit is nodig om fijn te kunnen wonen in een dorp of stad.

Hier volgt een lijst met voorzieningen in de gemeente:

• winkels;
• scholen en kinderdagverblijven;
• zorgcomplexen;
• kerken;
• huisartsen, tandartsen, consultatiebureaus en andere zorgvoorzieningen;
• inlooppunten en ontmoetingsplekken;
• speelplekken;
• sportmogelijkheden zoals sportscholen, binnen- en buitensportverenigingen;
• zwembaden;
• maatschappelijke dienstverlening zoals het gemeentehuis;
• culturele voorzieningen zoals verenigingsgebouwen, en bibliotheek;
• openbaar vervoer.

Waar staan we nu?

In de gemeente Bunschoten zijn de voorzieningen zowel in het centrum te vinden, als verspreid in de woonwijken. In het centrum zijn de meeste zorgvoorzieningen, maatschappelijke dienstverlening en winkels te vinden. Het dorp Bunschoten-Spakenburg heeft alle belangrijke basisvoorzieningen. Bewoners van Eemdijk en Zevenhuizen kunnen voor doktersbezoek en boodschappen gebruik maken van voorzieningen in Bunschoten-Spakenburg.

Er zijn in dit dorp een aantal zorgpartijen gevestigd die zorg en wonen bieden en dit combineren met vormen van dagbesteding. Deze voorzieningen bieden kwetsbare inwoners van ons dorp de mogelijkheid hier zo lang mogelijk te wonen en te deel te nemen. Ook zijn er een aantal plekken waar mensen kunnen samenkomen in de gemeente, zoals evangelisch ontmoetingscentrum De Bron, de bibliotheek, diverse kerken, denksportcentrum En Passant.

Er zijn in de gemeente relatief veel sport- en speelvoorzieningen, zowel in verenigingsverband, als ten behoeve van sporten in de openbare ruimte. Er wordt in de gemeente Bunschoten op hoog niveau gesport in veel verschillende sporten. Dat is opvallend voor een relatief kleine gemeente. De beste voorbeelden zijn voetballen, handballen en schaken. Naast topsport is ook amateursport goed verzorgd in de gemeente. Dat betekent dat sport voor iedereen in de gemeente Bunschoten toegankelijk is: van jong tot oud. De deelname aan de sportvoorzieningen in de breedte is aanzienlijk, maar het percentage inwoners dat lid is van een sportvereniging, is zeker nog voor verbetering vatbaar.

De speelvoorzieningen hebben voldoende spreiding in de gemeente voor de verschillende leeftijdsgroepen. Sommige plaatsen zijn ingericht op toegankelijkheid voor iedereen (inclusiviteit). Wel dreigt bij nieuwbouw te weinig ruimte voor groen, spelen en bewegen te worden gemaakt, omdat gekozen wordt voor een (te) grote dichtheid van woningen.

Het buitengebied nodigt uit tot fietsen, hardlopen en wandelen. De gemeente beschikt over een goed uitgerust zwembad.

Wat komt er op ons af?

Er is een aantal ontwikkelingen dat op ons af komt en die invloed hebben op het thema gezondheid. We hebben het dan over langer thuis wonen, ‘positieve gezondheid’ en mantelzorg. Per ontwikkeling leggen we kort uit wat het inhoudt en waarom het invloed heeft.

• Langer thuis wonen: er komen steeds meer ouderen in onze gemeente. Ouderen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Dat betekent dat er soms aanpassingen nodig zijn aan de woning of dat er doorstroom moet worden gefaciliteerd door de bouw van andere woonvormen voor ouderen te bevorderen.
• Nieuwe zorgconcepten: de actieve zorgpartijen zoeken passende (alternatieve) locaties voor hun activiteiten voor dagbesteding. Soms huurt men van de corporatie, soms heeft men het vastgoed zelf in eigendom. We willen ruimte maken voor het ontwikkelen van deze nieuwe concepten, mits ze bijdragen aan onze ambities.
• Nabijheid en toegankelijkheid van voorzieningen: mede door ontwikkelingen van langer thuis wonen en meer zorg aan huis, is hier extra aandacht voor. Belangrijk is daarbij dat er aandacht is voor samenleven in de wijk en omzien naar elkaar. Voor mensen met een beperking is de leefbaarheid van hun omgeving soms problematisch, omdat ze voortdurend op allerlei fysieke, sociale en digitale drempels stuiten. Op het punt van leefbaarheid is er voor hen nog een wereld te winnen.
• Positieve gezondheid: zorg gaat vaak over het beter maken van mensen als ze ziek zijn. Positieve gezondheid gaat over het voorkomen van gezondheidsproblemen (preventie). Daarbij onderscheiden we 6 onderdelen die samen de gezondheid bepalen: lichamelijke gezondheid, mentale gezondheid, idealen proberen te halen, genieten en gelukkig zijn, meedoen en dagelijkse dingen kunnen doen. Voelt iemand zich op een of meer van die 6 onderdelen beter, dan gaat het daardoor ook op de andere onderdelen beter. Positieve gezondheid heeft invloed op hoe we met zorg omgaan. Als we erop letten dat al onze bewoners zich beter voelen op de verschillende onderdelen van positieve gezondheid, dan zijn ze ook echt minder vaak en minder ernstig ziek. De inrichting van de leefomgeving kan sterk meehelpen aan het bereiken van de doelstellingen van positieve gezondheid.
• Mantelzorg: mantelzorg is de zorg en ondersteuning die partners, kinderen, familie, vrienden en andere bekenden aan een naaste verlenen. Dit doen mensen vaak vrijwillig en onbetaald. Mantelzorg kost mensen vaak veel energie en moet veelal gebeuren naast opleiding, werk of hobby’s. Het kan dus een fijne oplossing zijn voor de persoon die zorg nodig heeft, maar we moeten erop letten dat de mantelzorger (die de zorg verleent) voldoende ondersteuning krijgt.
• Inclusiviteit: door inclusief te denken en te handelen, moet iedereen in staat worden gesteld om mee te kunnen doen. Dat vereist een toegankelijke samenleving, zowel in de sociale als in de fysieke ruimte. Het vraagt ook om het actief betrekken van mensen in de sociale omgeving. En dan bij voorkeur niet in een aparte sociale omgeving, maar in de “gewone” sociale omgeving van sportclubs, verenigingen, etc. Om de sociale samenhang te verbeteren is het ook belangrijk om in te zetten op het scheppen van meer mogelijkheden tot ontmoeting en oog te hebben voor toegankelijkheid. Daarbij spelen ook de kerken in Bunschoten een belangrijke rol.

Hoe zien we de toekomst?

Toegankelijk en inclusief
We zetten in op voldoende, toegankelijke voorzieningen, die de leefbaarheid in de gemeente ten goede komt. Dat betekent dat we kijken naar een goede spreiding van voorzieningen. Dat moet ervoor zorgen dat inwoners binnen een redelijke straal de belangrijkste basisvoorzieningen voorhanden hebben, zoals supermarkten en huisartsen.

We werken aan een gezonde, inclusieve samenleving samen met partners uit het onderwijs, woningcorporaties, verenigingen en organisaties en zorginstellingen. We willen daarbij blijven werken en denken vanuit de samenhang, waarbij we ons zullen richten op de hiervoor genoemde lokale ambities voor de leefomgeving op het gebied van duurzaamheid, gezondheid, veiligheid en omgevingskwaliteit.

Ouderen en andere inwoners die hulp nodig hebben moeten (langer) zelfstandig wonen. Dat willen ze meestal ook zelf. De gemeente zet daarom in op gecentraliseerde wooncomplexen en levensloopbestendige woningen. Maar ook op het scheppen van centrale ontmoetingsplekken in gebouwen en de openbare ruimte. Het omgevingsprogramma wonen wordt hierop ingericht. Wij besteden ook aandacht aan de digitale bereikbaarheid en toegankelijkheid waar die voor sommige senioren mogelijk problematisch kan zijn.

Eenzaamheid en kwetsbaarheid

Ook willen we eenzaamheid en kwetsbaarheid terugdringen. Eenzaamheid raakt niet alleen ouderen maar ook andere groepen in de gemeente. Denk aan mensen met psychische problemen, migranten, jongeren, gezinnen die in armoede leven of mensen die zonder werk thuis zitten. Ook hierom is het scheppen van ontmoetingsplekken en het stimuleren van meedoen zo belangrijk. We zoeken in de toekomst naar mogelijkheden voor een nieuw centrum waar iedereen vrij kan inlopen of activiteiten kan organiseren, zoals dat in een buurthuis kan. Ook kijken we naar de wensen voor jongeren, bijvoorbeeld door het aanleggen van een jeugdhonk. Hiermee willen we het nabuurschap verder verhogen, zodat mensen voor elkaar zorgen en naar elkaar omkijken.

Sport en (positieve) gezondheid

De kernen in de gemeente Bunschoten willen we zo inrichten dat ze uitnodigen tot bewegen. In het buitengebied willen we meer mogelijkheden om te bewegen, zoals veilige wandel- en fietspaden met voldoende rustpunten. Ook is er behoefte aan meer groen in de buurt. Dit draagt bij aan de leefbaarheid en de gezondheid van onze inwoners. Zie daarover ook op andere plaatsen in deze visie.

De sporthallen zijn toe aan een update. Dat vraagt om een visie op de toekomst van deze voorzieningen. Sommige zijn sterk verouderd, met een slecht energielabel. Een grondige renovatie, of nieuwbouw, zal moeten zorgen voor toekomstbestendige sporthallen. Daarbij moet ook worden nagegaan of de capaciteit van de sporthallen voldoende is om te voorzien in de behoefte.

Bij het maken van keuzes voor toekomstige investeringen in onze sport- en speelvoorzieningen, is het belangrijk om te werken vanuit de doelen voor de leefomgeving in brede zin. Onze keuzes moeten bijvoorbeeld bijdragen aan een gezonde leefomgeving. Dit is belangrijk voor de preventie van (gezondheids-)problemen. Dit kan worden uitgewerkt in een omgevingsprogramma sport en spelen, mogelijk als onderdeel van een meer integraal omgevingsprogramma gezonde leefomgeving.

We vinden positieve gezondheid belangrijk. Door de omgeving in te richten met oog voor leefbaarheid (voldoende groen, veiligheid), ervaren inwoners een betere gezondheid. Een juiste en inclusieve (!) inrichting van de omgeving kan bewegen stimuleren, ontmoeten faciliteren en meedoen voor iedereen vorm geven. Ook draagt dit bij aan het tegengaan van het gebruik van verslavende middelen. Dat betekent dat we moeten nadenken over inloopfuncties of ontmoetingsplekken in de kernen, die uitnodigen tot omzien naar elkaar en ontmoeting kunnen bevorderen. Ook willen we meer ontmoetingsplekken in de buitenruimte realiseren. Die ontmoetingsruimten kunnen mogelijk ook gebruikt worden om buiten spelen en sporten te stimuleren. Ook worden er verspreid over de gemeente een aantal speeltuinen, die voor meerdere doelgroepen te bespelen zijn, ingericht als samenspeelplek.

Relatie met: Wonen, Werken en ondernemen, Recreatie en Toerisme, Bereikbaarheid, Iedereen doet mee in Bunschoten, Het DNA van Bunschoten