Waar staan we nu?
Op het gebied van afval werkt de gemeente al enkele jaren aan het beperken en de recycling van afvalstromen. Goed gescheiden afval is makkelijker te recyclen dan afval dat niet wordt gescheiden. Per 1 januari 2022 is Bunschoten overgestapt op een systeem met nascheiding van afval als uitgangspunt.

In 2050 wil Nederland een circulaire economie zijn. Een economie zonder afval, waarin herbruikbare grondstoffen centraal staan. Circulariteit staat nog in de kinderschoenen, maar ook in Bunschoten willen we hier in de komende jaren vorm aan geven. We willen aansluiten bij regionale samenwerkingen voor het werken aan een circulaire economie.

Wat komt er op ons af?
In het Rijksbrede programma Circulaire Economie staat wat nodig is voor een circulair Nederland in 2050. In 2030 moet Nederland al 50% minder primaire grondstoffen gebruiken (mineralen, metalen en fossiel). Er is een transitieagenda opgesteld voor vijf sectoren en ketens die belangrijk zijn voor onze economie, maar ook belastend zijn voor het milieu. Het gaat hierbij om:

• Biomassa en voedsel
  Biomassa wordt gebruikt voor veevoer, chemie, transportbrandstoffen en energie. Met biomassa kunnen we veel sectoren groener maken en CO2-uitstoot verminderen.
• Kunststoffen
  Kunststof is nuttig, maar het tast het milieu en het klimaat aan. Met het Plastic Pact gaan overheid, bedrijfsleven en milieuorganisaties de strijd aan tegen plastic afval.
• Maakindustrie
  De maakindustrie verwerkt materialen, zoals metalen, tot nieuwe producten. Deze processen zijn veelal schadelijk voor het milieu. In het ontwerp kan rekening gehouden worden met de herbruikbaarheid van materialen.
• Bouw
  De bouwsector neemt 50% van het grondstoffenverbruik in Nederland voor zijn rekening. Veel afval is sloopafval. Binnen de bouwsector is een versnelling van innovaties in de vorm van circulair en modulair bouwen nodig.
• Consumptiegoederen
  Consumptiegoederen zijn goederen in verpakkingen die wij allemaal gebruiken: van koffiebekers tot kleding en van frisdranken tot stofzuigers. Het doel is om grondstoffen niet meer te verspillen, maar te hergebruiken.

De provincie Utrecht heeft voor de circulaire economie vijf leidende principes geformuleerd:

1. De waarde van materialen wordt keer op keer volledig benut.
2. Economische activiteiten hebben een positieve impact op mens en milieu.
3. Energie komt uit hernieuwbare bronnen.
4. De schaal van kringlopen is zo klein als kan en zo groot als moet.
5. Producten en andere ontwerpen zijn flexibel, aanpasbaar en modulair.

Hoe zien we de toekomst?
De doelen op het gebied van circulariteit worden in de komende jaren op lokaal niveau uitgewerkt. We volgen hierin het landelijk beleid. Op verschillende gebieden kan een bijdrage worden geleverd aan de doelstelling om in 2050 100% circulair te zijn. De gemeente ziet dat hulpbronnen op het gebied van materialen, voedsel, water en energie essentieel zijn voor de economie en zij werkt daarom aan een circulaire economie. De gemeenschap opereert graag zelfstandig; de kringlopen en de waarde van hulpbronnen houden we zoveel mogelijk binnen de gemeente. We willen banen die kringlopen sluiten en zo de economie van de gemeente stimuleren.

Ook gaan we aan de slag met de volgende actuele en toekomstige subthema’s:

• Afval: Bij de beweging naar een circulaire economie is het beperken van afvalstromen belangrijk. Hoe minder afval, hoe beter. Daarnaast willen we afval zoveel mogelijk kunnen zien als een restproduct dat weer van waarde kan zijn voor een nieuw product. Bij de inzamelijk van afval blijft een goede service richting onze inwoners van belang.
• Materialen: Materialen gebruiken we in producten die we consumeren, in kleding, gebruiksvoorwerpen, in gebouwen, infrastructuur, vervoer en meer. Wat betreft materialen willen we geen schadelijke stoffen achterlaten voor milieu en gezondheid. Bedrijven produceren zo min mogelijk afval en broeikasgassen. In een circulaire economie werken bedrijven samen waarin de restproducten van waarde zijn voor een ander bedrijf. Daarnaast bouwen en produceren we voor een behoefte, waarbij flexibiliteit en tijdelijkheid centraal staan om snel te kunnen aanpassen bij veranderende omstandigheden. We zoeken steeds naar mogelijkheden om het gebruik van grondstoffen terug te brengen.
• Voedsel: Agrariërs zijn een belangrijke schakel in de voedselkringloop. In een circulaire economie krijgt voedsel een eerlijke prijs. Kwaliteit van de bodem, water en andere ecosysteemdiensten zouden in het voordeel moeten werken van agrariërs. Broeikasgassen en afval kunnen in de landbouwsector worden beperkt voor een prettige leefomgeving (elders). Afval oftewel reststoffen in de landbouwsector kunnen een nieuw inkomen geven voor het eigen bedrijf of een ander bedrijf in de circulaire economie. Het klimaat verandert en de landbouwsector verandert mee; daarom helpen we de landbouwsector in nieuwe mogelijkheden van inkomen en verschillende nieuwe functies.
• Water: Schoon water komt bij ons uit de kraan en we gebruiken het in de landbouw, in onze huizen en andere werkzaamheden. Waterwinning en -zuivering is kostbaar in onder meer geld in energie. We kijken naar de kansen en mogelijkheden om gebruikt water her te gebruiken voor verschillende functies. We zetten in op het besparen van water voor tijden wanneer we het nodig hebben bij bijvoorbeeld droogte en hitte.
• Energie: We willen dat onze energie komt uit hernieuwbare bronnen en we duurzame energie ook voldoende opslaan. Bij reststromen hergebruiken we energie. De eerste stap is het gebruik van energie te reduceren. Hoe meer we de circulaire economie lokaal in de gemeente creëren, hoe meer energie we kunnen besparen in het vervoer van onder andere materialen, voedsel en water.

Relatie met: Klimaat, Wonen, Agrarische sector, Werken en ondernemen, Samen toekomstbestendig!